Joanna, wnuczka AWK
Joanna Wierusz-Kowalska (ur. 4 lipca 1930 w Wilnie, zm. 26 kwietnia 2005 w Paryżu) – malarka, konserwatorka malarstwa. Była córką Czesława Wierusza-Kowalskiego, malarza i wnuczką Alfreda Wierusza-Kowalskiego, malarza, przedstawiciela międzynarodowego środowiska artystycznego w Monachium ostatnich dekad XIX i pierwszych XX wieku. Jej matką była Hanna z Serafińskich, z rodziny spokrewnionej z Janem Matejką. Wychowała się w atmosferze artystycznych zajęć i zainteresowań. Była uzdolniona zarówno muzycznie jak i plastycznie. Pierwsze nauki pobierała w wileńskich szkołach prywatnych oraz w pracowni ojca. W 1945 roku wraz z rodzicami i siostrami repatriowała się do Polski. Akt ten na zawsze wytrącił ją z poczucia zakorzenienia. Tak o tym mówiła: „Emigracja] wydarzyła się w moim życiu tylko raz, jako akt przemocy – wyrzucenia z Wileńszczyzny”. Naukę powszechną kontynuowała w Koninie i Oliwie, gdzie na krótko osiadała rodzina. W 1950 roku podjęła studia artystyczne w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. Szybko z nich zrezygnowała na rzecz Wydziału Konserwacji, była uczennicą zaprzyjaźnionego z rodziną Bohdana Marconiego. Po ukończeniu studiów w 1956 roku powróciła na Wydział malarstwa. Jej profesorem był Artur Nacht Samborski. Po ukończeniu nauki dużo podróżowała po Europie wraz z mężem Jerzym Treutlerem, grafikiem i projektantem. W 1962 roku zdecydowała się na samotną emigrację. Zamieszkała w Paryżu. Pracowała jako konserwatorka malarstwa sztalugowego i ściennego, uprawiała samodzielną twórczość. Związała się z polskim środowiskiem artystycznym i emigracyjnym w Paryżu. Ponownie wyszła za mąż. Z małżeństwa z Jerzym Turowskim urodziło się dwoje dzieci Marek i Katarzyna. Wystawiała swoje obrazy we Francji i Polsce. W 2006 roku na mocy jej testamentu do zbiorów Muzeum Okręgowego przekazanych zostało około stu obrazów, szkiców, studiów jej oraz Czesława Wierusza-Kowalskiego. Dojrzała twórczość Joanny Wierusz-Kowalskiej to malarstwo nie figuratywne, będące odbiciem emocji i życia duchowego twórcy.