Czesław Wierusz-Kowalski (ur. 12 maja 1882 w Monachium, zm. 3 lutego 1984 w Warszawie),malarz, pedagog, działacz społeczny, oświatowy, kulturalny. Był pierworodnym synem, trzecim dzieckiem Alfreda Wierusza-Kowalskiego oraz Jadwigi z Szymanowskich, córki Wacława, literata, tłumacza, redaktora „Kuriera Warszawskiego, siostry Wacława - rzeźbiarza i malarza. Szkoły powszechne skończył w Warszawie i Kaliszu. Naukę malarstwa rozpoczął w Klasie Rysunkowej w Warszawie, przed laty uczył się tam jego ojciec, a w 1904 roku uczył się krótko architektury w szkole technicznej w Friedbergu. Kontynuował naukę w Wyższej Szkole Politechnicznej w Monachium, którą porzucił na rzecz malarstwa. Był uczniem prywatnej szkoły Simona Hollosy`ego (1904–1905). Następnie, w 1906 roku, zapisał się do pracowni rysunku Petera Halma w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Po roku wyjechał do Paryża, gdzie uczył się w Akademié Julian i Akademié Vitti. Poznał paryskie środowisko emigracyjne i artystyczne. Bywał w pracowni Olgi Boznańskiej i domu Władysława Mickiewicza. Przez jakiś czas podróżował po Europie, a w 1909 roku wrócił do Monachium, gdzie malował w pracowni ojca. W 1910 roku wyjechał do Mińska. Podróżował w celach finansowych po wschodnich terenach Rosji. Ożenił się Haliną z Wańkowiczów (1880–1926), z którą miał córkę Jadwigę, ur. 1818 roku, i osiadł na stałe w Wilnie. Mieszkał tam do 1945 roku zajmując ważne miejsce w życiu artystycznym, politycznym i społecznym miasta nad Wilejką. Brał udział w wojnie 1920 roku. Był współorganizatorem Wileńskiego Towarzystwa Artystów Plastyków (1920–1939) i Towarzystwa Niezależnych Artystów Plastyków Sztuk Pięknych (1931–1939). Pełnił rozliczne funkcje administracyjne, społeczne i polityczne, m.in. był kierownikiem referatu kultury i sztuki w Departamencie Oświaty w Wilnie, w 1919 kandydował do Sejmu. Był rzeczoznawcą Komisji Zakupu Koni dla Ziem Wschodnich. Organizował szkolnictwo artystyczne na Wileńszczyźnie. Zabiegał ożywienie ruchu wystawienniczego w Wilnie oraz artystycznej wymiany z innymi ośrodkami w Polsce. Przez cały czas intensywnie tworzył, malując przede wszystkim pejzaże, którym często nadawał symboliczny charakter oraz portrety. W 1945 roku repatriował się z drugą żoną Hanną z Serafińskich i trzema córkami do Polski. Długo szukał swojego miejsca, starając się m.in. o możliwość powrotu do rodzinnego Mikorzyna koło Konina. Osiadł na jakiś czas w Oliwie, a ostatecznie w 1957 roku przeprowadził się do Warszawy. Do ostatnich dni prowadził aktywne twórczo i społecznie życie. Dzięki jego decyzji zbiory rodzinne związane ze spuścizną Alfreda Wierusza-Kowalskiego trafiły do Suwałk, początkowo na wystawę czasową, a następnie stałą.